فراماسونری یک انجمن برادری است که ریشههای آن به انجمنهای صنفی بنایان قرونوسطایی در اروپا بازمیگردد. این سازمان در دوره مدرن به شکلی نمادین و فلسفی تکامل یافت و بر اصولی مانند خرد، اخلاق، برابری و نوعدوستی تأکید دارد. فراماسونری دارای نظامی از درجات و آیینهای خاص است که اعضا در آن بهتدریج آموزش میبینند و ارتقا پیدا میکنند. این انجمن در طول تاریخ همواره با ابهامات و نظریههای مختلفی همراه بوده و نقش آن در تحولات اجتماعی و سیاسی موردبحث قرار گرفته است. در این مقاله از سری مقالههای مجله پیاستور میخواهیم به بررسی فراماسونری در ایران و جهان و رازهای نهفته درآن بپردازیم.
مقدمه
فراماسونری یا ماسونری «Freemasonry» یک سازمان برادرانه و جهانی است که ریشههای آن به قرنها قبل برمیگردد و با رمز و رازهای خاص خود، همواره توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. این سازمان همچنان یکی از مرموزترین و بحثبرانگیزترین انجمنهای جهان محسوب میشود. در قرن هفدهم میلادی در انگلستان به طور رسمی شکل گرفت، اما ریشههای آن به قرون وسطی و حتی پیش از آن بازمیگردد. فراماسونها خود را به عنوان محافظان دانش و اسرار باستانی معرفی میکنند و بر اصولی همچون برادری، نیکوکاری و جستجوی حقیقت تأکید دارند.در ادامه، به برخی از دانستنیهای جالب و کمتر شنیدهشده درباره فراماسونری میپردازیم.
تاریخچه و منشا فراماسونری
فراماسونری ادعا میکند که ریشههایش به صنعتگران و معماران قرون وسطی بازمیگردد که وظیفه ساخت کلیساها و قلعهها را بر عهده داشتند. اولین لژ رسمی فراماسون ها در سال ۱۷۱۷ در لندن تأسیس شد.
برخی باور دارند که فراماسونها از آموزههای باستانی مانند کابالا و هرمهای مصر الهام گرفتهاند، اما این ادعاها بیشتر در افسانهها و تئوریهای توطئه آمده است.
ریشههای فراماسونری به دوران ساخت کلیساها و کاتدرالهای بزرگ در اروپا بازمیگردد؛ جایی که معماران و سنگتراشان ماهر برای محافظت از دانش خود، گروههای مخفی و انجمنهای برادری تشکیل میدادند. با گذشت زمان، این انجمنها تبدیل به مکانی برای تبادل نظر و دانش بین افراد برجسته جامعه شدند. در نهایت، فراماسونری به شکلی گستردهتر گسترش یافت و به صورت سازمانی جهانی با شاخههای متعدد در سراسر دنیا درآمد.
اصول و اهداف فراماسونری
فراماسونها به اصولی مانند آزادی، برابری، برادری، عدالت و نیکوکاری معتقدند. هدف این سازمان، ارتقاء انسانیت، ترویج اصول اخلاقی و کمک به همنوعان است. اعضای فراماسونری بر اساس سلسلهمراتب خاصی به لژها (Lodges) تقسیم میشوند و مراسم آنها عمدتاً محرمانه است.
یکی از مهمترین نمادهای فراماسونری، پرگار و گونیا است که نماد دقت و حقیقت است. همچنین، حرف G که در میان این نماد قرار دارد، به اعتقاد برخی نماد Gnosis (دانش) یا God (خدا) است.
این سازمان از افراد میخواهد تا به خودشناسی بپردازند و به دنبال حقیقت باشند. برای ورود به این انجمن، فرد باید توسط اعضای دیگر معرفی شود و مراحل مختلفی را طی کند تا به درجات بالاتر برسد. این درجات شامل شاگردی، رفیقکاری و استادکاری است که هر یک دارای رموز و مراسم خاصی هستند.
نمادها و مراسم
یکی از معروفترین نمادهای فراماسونری ، پرگار و گونیا است که همراه با حرف “G” در مرکز آن دیده میشود. برخی معتقدند این حرف اشاره به God (خدا) یا Geometry (هندسه) دارد.این نمادها به عنوان نشانههایی از اصول و اعتقادات آنها به کار میروند.
مراسم و آئینهای فراماسونری به دلیل ماهیت مخفیانه آنها اغلب با شایعات و سوءتفاهمات همراه بوده است. چشم جهانبین (All-Seeing Eye) نیز یکی دیگر از نمادهای معروف است که در بالای هرم قرار دارد و به معنای نظارت و آگاهی است. این نماد همچنین بر روی پشت اسکناس یک دلاری آمریکا دیده میشود.
فراماسونری در جهان
فراماسونری در طول تاریخ در بسیاری از کشورهای جهان به فعالیت پرداخته است. با این حال، میزان نفوذ و پذیرش آن در هر کشور متفاوت بوده است. در برخی از کشورها، فراماسونها به عنوان چهرههای تأثیرگذار سیاسی و اجتماعی فعالیت کردهاند، در حالی که در برخی دیگر با محدودیتها و سرکوب مواجه شدهاند.
آمریکا و اروپا
در ایالات متحده آمریکا، فراماسونری تأثیر قابل توجهی در سیاست و تاریخ این کشور داشته است. بسیاری از بنیانگذاران آمریکا مانند جرج واشنگتن، بنجامین فرانکلین و توماس جفرسون فراماسون بودهاند. در اروپا نیز فراماسونری نقش مهمی در دوران روشنگری و انقلابهای قرن هجدهم ایفا کرده است.
خاورمیانه و ایران
در کشورهای خاورمیانه، فراماسونری همیشه با چالشهای سیاسی و مذهبی روبرو بوده است. به دلیل ارتباط فراماسونری با غرب و برخی سیاستهای استعماری، این سازمان در بسیاری از کشورهای اسلامی از جمله ایران با واکنش منفی مواجه شده است.
فراماسونری در ایران
فراماسونری در دوران قاجار و به ویژه در زمان ناصرالدین شاه وارد ایران شد. نخستین لژ فراماسونری به نام «لژ روشنایی» در اواسط قرن نوزدهم تأسیس شد. بسیاری از روشنفکران و سیاستمداران ایرانی در آن زمان به فراماسونری پیوستند، زیرا آن را راهی برای آشنایی با افکار و اندیشههای غربی میدانستند.
تاثیر فراماسونری در دوره پهلوی
در دوره پهلوی، فراماسونری در ایران به یکی از نیروهای سیاسی و فرهنگی تبدیل شد. بسیاری از مقامات دولتی و روشنفکران در لژهای مختلف عضو بودند. اما در عین حال، فعالیتهای آنها همواره با حساسیت و نظارت حکومت همراه بود. محمدرضا پهلوی در عین حال که از اعضای فراماسونری استفاده میکرد، نسبت به نفوذ آنها بدبین بود.
پس از انقلاب اسلامی
پس از انقلاب اسلامی ۱۳۵۷، فراماسونری در ایران ممنوع شد و بسیاری از اعضای شناخته شده آن تحت تعقیب قرار گرفتند. مقامات جمهوری اسلامی، فراماسونری را به عنوان یکی از ابزارهای نفوذ فرهنگی و سیاسی غربیها تلقی کردند و این سازمان را عامل تضعیف ارزشهای اسلامی میدانستند.
لژهای فراماسونری
اعضای فراماسونری در لژها گرد هم میآیند و جلسات خود را برگزار میکنند. این جلسات شامل مراسمهای خاص، آموزشهای معنوی و حتی امور خیریه میشود.
لژها دارای سطوح مختلفی از عضویت هستند که افراد باید با گذراندن امتحانات و اثبات تعهدات خود، به درجات بالاتر دست پیدا کنند. از درجات معروف میتوان به استاد، شاگرد و استاد اعظم اشاره کرد.
راز و رمزهای فراماسونری
فراماسونها سوگند محرمانگی یاد میکنند و افشای اطلاعات و مراسمهای خود را ممنوع میدانند. این مسئله باعث شده بسیاری تصور کنند که این سازمان در پشت پرده تصمیمات جهانی نقش دارد.
بسیاری از اعضای معروف تاریخ، از جمله جرج واشنگتن، بنجامین فرانکلین، وینستون چرچیل و موتزارت به عنوان فراماسون شناخته شدهاند.
یکی از موضوعاتی که همواره مورد بحث بوده است، رموز و اسرار آن ها است. فراماسونها به نگهداشتن اسرار و مراسم خود بسیار پایبند هستند و همین مسئله باعث شده تا بسیاری از افراد به آنها سوءظن داشته باشند. برخی از شایعات حاکی از آن است که فراماسونری دارای اهداف پنهانی است و حتی برخی افراد معتقدند که این سازمان در پشت پردهی بسیاری از رویدادهای تاریخی نقش داشته است.
مراسم و آیینهای فراماسونری، به طور عمده در جلسات مخفی انجام میشود و شرکتکنندگان ملزم به حفظ کامل اسرار هستند. این آیینها شامل سوگندهای محرمانه، استفاده از نمادهای خاص و انجام مراسم خاص است که به منظور تقویت حس برادری و همبستگی میان اعضا انجام میشود.
رتبهبندی و درجات
دارای یک ساختار سلسلهمراتبی است که شامل درجات مختلفی مانند شاگرد مبتدی، مقام همراه و استاد ماسون میشود. هرچه فرد در این سلسلهمراتب بالاتر میرود، به اسرار و دانشهای بیشتری دسترسی پیدا میکند. برخی از افراد معتقدند که درجات بالاتر به افرادی اختصاص داده میشود که دارای قدرت و نفوذ سیاسی بیشتری هستند.
نقش در سیاست و اقتصاد
برخی از تئوریهای توطئه معتقدند که فراماسونری تأثیرات زیادی در تصمیمگیریهای سیاسی و اقتصادی جهانی دارد. این سازمان به عنوان یک نیروی پشت پرده در برخی از حوادث تاریخی مطرح شده است.
هرچند بسیاری از این تئوریها مورد تأیید قرار نگرفتهاند، اما همچنان در فرهنگ عمومی و حتی رسانهها به آن پرداخته میشود.
نظریه های توطئه درباره کنترل جهانی
یکی از معروفترین ادعاها این است که فراماسونری بخشی از نظم نوین جهانی (New World Order) است؛ یعنی تلاش برای ایجاد یک حکومت جهانی که توسط گروهی از نخبگان کنترل میشود. این نظریه معتقد است که فراماسونها در پشت صحنه تلاش میکنند تا نظم فعلی جهانی را به سمت اهداف خود تغییر دهند.
ارتباط با انجمن های مخفی دیگر
برخی معتقدند که فراماسونری با دیگر انجمنهای مخفی مانند ایلومیناتی (Illuminati) و کابالا در ارتباط است و حتی برخی اوقات به عنوان بازوی اجرایی این انجمنها عمل میکند. به همین دلیل، فراماسونها اغلب با توطئههای جهانی و اقدامات پنهانی مرتبط میشوند.
تئوری ها و توطئه ها
فراماسونری از دیرباز مورد توجه نظریهپردازان توطئه قرار داشته است. برخی بر این باورند که فراماسونها در تلاش برای کنترل امور سیاسی و اقتصادی جهان هستند. آنها به اسناد و شواهدی اشاره میکنند که نشاندهندهی نفوذ فراماسونها در دولتها، بانکها و نهادهای بینالمللی است. با این حال، هیچ مدرک قطعیای برای اثبات این ادعاها وجود ندارد و بسیاری آن را به عنوان شایعات بیاساس تلقی میکنند.
چشم جهان بین
این نماد که به عنوان چشم خدایی شناخته میشود، یکی از معروفترین نمادهای فراماسونری است. برخی افراد این نماد را نشاندهنده نظارت دائمی و کنترل سازمان بر امور جهان میدانند. این نماد در جاهایی مانند دلار آمریکا دیده میشود و باعث گسترش شایعات در مورد نفوذ فراماسونها در نظامهای مالی و سیاسی شده است.
این عکس مربوط به فراماسونری و نماد آن است.
آرمانها و اعتقادات باطنی
فراماسونها بر اصولی مانند برابری، برادری و آزادی تأکید دارند، اما برخی منتقدان معتقدند که در لایههای عمیقتر این سازمان، اعتقادات باطنی و فلسفههای پنهانی وجود دارد که برای عموم فاش نمیشود. این اعتقادات ممکن است شامل مفاهیم عرفانی و حتی جادوگری باشند.
آیین ها و مراسم خاص
فراماسونها در مراسمهای خود از لباسهای خاص، نمادها و ابزارهای سنتی استفاده میکنند که به عقیده برخی، به آموزههای معنوی و عرفانی اشاره دارد.
یکی از این مراسمها شامل ورود به لژ است که طی آن افراد باید از آزمونهای ویژهای عبور کنند تا به عضویت پذیرفته شوند.
نگرش فراماسونری به دین
برخلاف باور عمومی، فراماسونری یک دین نیست، بلکه سازمانی است که افراد با مذاهب مختلف میتوانند به آن بپیوندند. هرچند، اعضای آن باید به وجود یک نیروی برتر ایمان داشته باشند.
این سازمان تأکید دارد که هدفش تحقق ارزشهای اخلاقی و معنوی است، نه جایگزینی دین یا مخالفت با آن.
فراماسونری در ادبیات و سینما
آثار زیادی مانند رمانها، فیلمها و سریالها به این موضوع پرداختهاند. به عنوان مثال، کتابهای دن براون مانند “رمز داوینچی” و “نماد گمشده” نقش فراماسونری را به شکل جذابی به تصویر کشیدهاند.
فیلمهایی نظیر “ملیونر زاغهنشین” و “نیکلاس کیج در فیلم National Treasure” نیز به استفاده از نمادهای فراماسونری اشاره دارند.
نظریهها و شایعات پیرامون
فراماسونری به دلیل ماهیت مخفیانه و ارتباط با افراد قدرتمند، همواره با شایعات، نظریههای توطئه و تئوریهای مختلفی همراه بوده است. برخی از این نظریهها عبارتاند از:
کنترل اقتصاد و سیاست جهانی توسط فراماسونها.
تلاش برای ایجاد یک نظم نوین جهانی (New World Order).
ارتباط فراماسونری با فرقههای شیطانی و نفوذ در نهادهای دینی و سیاسی.
با این حال، بسیاری از این نظریهها تاکنون شواهد قابل قبولی نداشتهاند و بیشتر بر اساس ترسهای عمومی و سوءتفاهمات شکل گرفتهاند.
آیا فراماسونری همچنان فعال است؟
بله، همچنان فعال است و در سراسر جهان میلیونها عضو دارد. بسیاری از لژها در اروپا، آمریکا، و آسیا فعالیت میکنند و همچنان به جذب اعضای جدید ادامه میدهند.
این سازمانها بیشتر به امور خیریه، آموزش و پرورش و ارتقاء اخلاقیات تمرکز دارند و ادعا میکنند که به دنبال بهتر کردن جهان هستند.
فراماسونری همچنان به عنوان یکی از مرموزترین و اسرارآمیزترین انجمنهای جهان شناخته میشود و افسانهها و داستانهای بسیاری پیرامون آن وجود دارد که توجه علاقهمندان به تاریخ و تئوریهای توطئه را به خود جلب میکند.
نتیجه گیری
در کنار فراماسونری ، سازمانهایی نظیر Illuminati (ایلومیناتی) و Skull and Bones وجود دارند که به نوعی مشابه این سازمان هستند و در تئوریهای توطئه با هم مرتبط شدهاند. فراماسونری به عنوان یک جنبش اجتماعی و فرهنگی پیچیده در طول تاریخ تأثیرات زیادی داشته است، اما همواره با شایعات، سوءتفاهمها و نظریههای توطئه همراه بوده است. در حالی که برخی آن را ابزاری برای پیشرفت بشر میدانند، برخی دیگر آن را تهدیدی برای فرهنگها و ارزشهای محلی تلقی میکنند.
بسیاری از ادعاها و رازهای پیرامون بر اساس شواهد محدود یا تفسیرهای مبهم است. درحالیکه برخی معتقدند که این سازمان صرفاً یک انجمن خیریه و برادری است، دیگران تصور میکنند که فراماسونها نقشی پنهانی در کنترل امور جهانی دارند. حقیقت دقیق درباره فراماسونری همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد و بهنظر میرسد تنها اعضای آن از حقایق واقعی آگاه باشند.
جالب بود .👍👍👍❤️❤️