خطایابی سخت افزار کامپیوتر در ویندوز — جامع و کامل

در دنیای امروزی، کامپیوترها بخش ضروری از زندگی روزمره ما هستند. سیستم‌های ویندوزی، با وجود تمام امکانات و قدرتی که دارند، گاهی اوقات با مشکلات سخت‌افزاری مواجه می‌شوند که می‌توانند عملکرد آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهند. این مشکلات نه‌تنها موجب کندی سیستم می‌شوند بلکه در برخی موارد حتی باعث از کار افتادن کامل رایانه نیز می‌گردند. در این مقاله به روش‌های ساده و مؤثر خطایابی سخت افزار کامپیوتر در ویندوز پرداخته شده است تا کاربران بتوانند به راحتی مشکلات سخت‌افزاری خود را شناسایی و رفع کنند.

مقدمه

خطایابی سخت افزار کامپیوتر در ویندوز یکی از مسائل مهمی است که کاربران برای حفظ عملکرد بهینه سیستم خود با آن روبرو می‌شوند. بسیاری از مشکلات سخت‌افزاری مانند خرابی RAM، مشکل در هارد دیسک‌ها یا مشکلات دمایی ممکن است به تدریج به عملکرد سیستم آسیب برسانند. خوشبختانه، ویندوز ابزارهای داخلی مختلفی برای شناسایی و عیب‌یابی این مشکلات دارد. علاوه بر ابزارهای داخلی، استفاده از نرم‌افزارهای شخص ثالث مانند MemTest86+، CrystalDiskInfo و HWiNFO می‌تواند به شما کمک کند تا مشکلات سخت‌افزاری را پیش از آنکه به خرابی‌های جدی تبدیل شوند، شناسایی کنید. در این مقاله به بررسی ابزارهای مختلف خطایابی سخت افزار در ویندوز و نحوه استفاده از آن‌ها برای رفع مشکلات سیستم خواهیم پرداخت.

اگر تا به حال کامپیوتر خود را باز کرده‌اید، می‌دانید که سخت‌افزار زیادی در آنجا وجود دارد و همه آن‌ها نقاط بالقوه خرابی هستند. برخی قطعات سخت‌افزاری بیشتر از بقیه مستعد خرابی هستند، اما هیچ‌چیز برای همیشه دوام نمی‌آورد.

هیچ‌کسی دوست ندارد سخت‌افزار گران‌قیمتش خراب شود، و با استفاده از تست‌های سخت‌افزاری کامپیوتر، می‌توانید سیستم خود را اسکن کرده و سخت‌افزارهای در حال خرابی را قبل از اینکه همه چیز خراب شود، شناسایی کنید.

پاورپوینت سخت افزار کامپیوتر (Hardware)

کلیک کنید

علائم رایج مشکلات سخت‌افزاری در ویندوز

قبل از اینکه به مراحل خطایابی سخت افزار بپردازیم، باید بدانیم که چه علائمی نشان‌دهنده مشکلات سخت‌افزاری در سیستم ویندوز هستند. این علائم می‌توانند به کاربران کمک کنند تا زودتر متوجه مشکل شوند و از ایجاد مشکلات بزرگتر جلوگیری کنند. در ادامه، به برخی از علائم رایج مشکلات سخت‌افزاری اشاره می‌کنیم:

• ری‌استارت‌های ناگهانی سیستم: اگر سیستم شما به طور خودکار و بدون دلیل مشخصی ری‌استارت می‌شود، این ممکن است نشان‌دهنده مشکل در سخت‌افزار مانند کارت گرافیک، رم یا منبع تغذیه باشد.
• عدم نمایش تصویر: زمانی که صفحه نمایش رایانه شما سیاه باشد یا تصویر به درستی نمایش داده نشود، ممکن است مشکل از کابل‌ها، کارت گرافیک یا نمایشگر باشد.
• کندی سیستم یا هنگ کردن ویندوز: هنگ کردن مداوم سیستم و کاهش سرعت اجرای برنامه‌ها می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات سخت‌افزاری مانند خرابی هارد دیسک یا حافظه RAM باشد.
• ارورهای صفحه آبی (Blue Screen): صفحه آبی ویندوز (BSOD) معمولاً به دلیل مشکلات سخت‌افزاری مانند خرابی درایورها، RAM یا مادربرد اتفاق می‌افتد.

با شناسایی این علائم، می‌توان به سرعت اقدام به عیب‌یابی کرد و از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری نمود.

پاورپوینت درباره کامپایلر

کلیک کنید

ابزارهای داخلی ویندوز برای خطایابی سخت افزار

ویندوز ابزارهای داخلی زیادی دارد که می‌توانند در شناسایی و رفع مشکلات سخت‌افزاری کمک کنند. این ابزارها به راحتی در دسترس هستند و بسیاری از آن‌ها به طور پیش‌فرض در ویندوز نصب شده‌اند. از جمله ابزارهای مفید در خطایابی سخت افزاری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• Device Manager: این ابزار به شما کمک می‌کند تا وضعیت درایورهای سخت‌افزار خود را بررسی کرده و مشکلات مرتبط با آن‌ها را شناسایی کنید. با استفاده از Device Manager می‌توانید درایورهای خراب یا غیرفعال را شناسایی و به‌روزرسانی کنید.
• Reliability Monitor: این ابزار به شما امکان می‌دهد تا تاریخچه خطاهای سیستم را مشاهده کرده و مشکلات سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری را شناسایی کنید. این ابزار همچنین پیشنهادهایی برای رفع مشکلات دارد.
• Event Viewer: این ابزار به شما امکان می‌دهد تا لاگ‌های سیستم را مشاهده کنید و دقیقاً ببینید که در چه زمانی و کدام بخش از سیستم خطا رخ داده است.

استفاده از این ابزارها می‌تواند به شما کمک کند تا مشکلات سخت‌افزاری را قبل از اینکه به بحران تبدیل شوند، شناسایی کنید.

مهم‌ترین قطعات سخت‌افزاری که در رایانه دچار خرابی می‌شوند

اگر به رایانه خود علاقه دارید و می‌خواهید آن را در بهترین حالت نگه دارید، باید بدانید که برخی از قطعات سخت‌افزاری بیشتر از دیگران دچار خرابی می‌شوند. این خرابی‌ها معمولاً به دلایل خاصی مثل گرمای بیش از حد یا فرسودگی قطعات متحرک رخ می‌دهند.

قطعاتی که بیشتر از همه خراب می‌شوند:

• کارت گرافیک (GPU): این قطعه حساس به دما است و می‌تواند به دلیل گرمای زیاد دچار مشکل شود.
• هارد دیسک‌ها و SSD‌ها: آسیب‌دیدگی‌های فیزیکی یا مشکلات در ذخیره‌سازی داده می‌تواند باعث خرابی این قطعات شود.
• رم (RAM): رم‌های خراب می‌توانند باعث مشکلات در پردازش اطلاعات و افت عملکرد سیستم شوند.
• منابع تغذیه (PSU): مشکلات در تأمین برق می‌تواند به کل سیستم آسیب برساند.
• فن‌ها: اگر فن‌ها نتوانند به درستی کار کنند، احتمال گرم شدن قطعات و خرابی آن‌ها وجود دارد.
• پردازنده‌ها (CPU): در حالی که پردازنده‌ها معمولاً خراب نمی‌شوند، اما مشکلاتی مانند گرمای بیش از حد یا مشکلات برق می‌تواند منجر به خرابی آن‌ها شود.

پاورپوینت آماده در مورد کیبورد کامپیوتر — صفحه کلید و انواع آن

کلیک کنید

با توجه به این که پردازنده‌ها کمترین احتمال خرابی را دارند، اکثر خرابی‌ها به دلیل مشکلاتی مانند گرمای بیش از حد یا کمبود برق به وجود می‌آید. برای جلوگیری از خرابی این قطعات حساس، انجام تست‌های منظم تشخیص سخت‌افزاری از اهمیت بالایی برخوردار است.

ابزارهای تشخیص سخت‌افزاری ویندوز ۱۰ و ۱۱

ویندوز ۱۰ و ۱۱ ابزارهای قدرتمندی برای تشخیص مشکلات سخت‌افزاری سیستم دارند که به شما کمک می‌کنند تا به سرعت مشکلات احتمالی را شناسایی کنید و عملکرد سیستم خود را بهبود بخشید. در اینجا دو ابزار اصلی تشخیص سخت‌افزاری ویندوز معرفی می‌شوند:

۱- مانیتور عملکرد (Performance Monitor)

Performance Monitor یکی از ابزارهای داخلی ویندوز است که به شما این امکان را می‌دهد تا عملکرد کلی سیستم را تجزیه و تحلیل کنید. این ابزار برای شناسایی مشکلات سخت‌افزاری و سیستم بسیار مفید است و می‌تواند داده‌های دقیقی از وضعیت پردازنده، حافظه، دیسک، شبکه و سایر اجزای سیستم ارائه دهد.

چگونه از Performance Monitor استفاده کنیم؟

1. منوی Start را باز کنید و عبارت performance monitor را جستجو کنید.
2. بهترین نتیجه را انتخاب کنید تا وارد ابزار Performance Monitor شوید.
3. برای مشاهده گزارش کلی سیستم خود، از مسیر Reports > System > System Diagnostics > [نام کامپیوتر] استفاده کنید.
4. ابزار ممکن است چند ثانیه‌ای منتظر بماند تا داده‌ها را جمع‌آوری کند. پس از این مرحله، گزارشی جامع از سخت‌افزار، نرم‌افزار، پردازنده، شبکه، دیسک و حافظه سیستم به شما نمایش داده خواهد شد.

اگر داده‌ای برای مشاهده وجود نداشت، به مسیر Data Collector Sets > System بروید و دوبار روی System Diagnostics کلیک کنید تا فرآیند اسکن تشخیصی آغاز شود. این عملیات معمولاً حدود ۶۰ ثانیه طول می‌کشد. پس از اتمام، مجدداً به مسیر Reports > System > System Diagnostics > [نام کامپیوتر] بازگشته و نتایج را مشاهده کنید.

نکته: برای دسترسی به اطلاعات بیشتر و نمودارهای دقیق‌تر عملکرد سیستم، می‌توانید به Monitoring Tools > Performance Monitor بروید و نمودارهای زنده را مشاهده کنید.

۲- Windows Memory Diagnostic

Windows Memory Diagnostic ابزاری است که برای تست و شناسایی مشکلات حافظه (RAM) استفاده می‌شود. این ابزار می‌تواند به شما کمک کند تا مشکلات احتمالی حافظه سیستم خود را شناسایی کنید که معمولاً باعث کاهش عملکرد و ناپایداری سیستم می‌شوند.

تست حافظه ویندوز

حافظه دسترسی تصادفی (RAM) یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم است که برای ذخیره‌سازی اطلاعات کوتاه‌مدت استفاده می‌شود. زمانی که رایانه خود را خاموش می‌کنید، تمام داده‌هایی که در حافظه RAM ذخیره شده بودند، از دست می‌روند. خرابی در حافظه RAM می‌تواند باعث کاهش عملکرد سیستم، کرش‌های مکرر، و مشکلات دیگر شود که به راحتی می‌توان با استفاده از ابزار داخلی ویندوز، آن را تشخیص داد.

پاورپوینت درباره حافظه‌های کامپیوتری و ساختار آنها

کلیک کنید

علائم خرابی RAM

زمانی که حافظه RAM سیستم شما خراب می‌شود، علائم هشداردهنده‌ای بروز می‌کند که شامل:

• کاهش عملکرد سیستم
• کرش‌های مکرر برنامه‌ها
• عدم بارگذاری کارت گرافیک در زمان بوت
• خراب شدن فایل‌های داده
• مشاهده اطلاعات نادرست RAM در Windows System

چگونه از ابزار Windows Memory Diagnostic استفاده کنیم؟

Windows Memory Diagnostic ابزاری است که به شما کمک می‌کند تا مشکلات حافظه (RAM) سیستم را شناسایی کنید. این ابزار داده‌ها را به RAM می‌نویسد و سپس آن‌ها را می‌خواند تا هر گونه مشکل یا خرابی در حافظه شناسایی شود.

مراحل استفاده از Windows Memory Diagnostic:

1. فشردن دکمه Windows + R برای باز کردن کادر محاوره‌ای Run.
2. تایپ عبارت mdsched.exe و فشار دادن Enter.
3. ویندوز از شما خواهد خواست تا سیستم را ریستارت کنید. پس از ریستارت، تست حافظه آغاز خواهد شد و چند دقیقه طول می‌کشد تا تکمیل شود.
4. پس از اتمام تست، رایانه دوباره راه‌اندازی می‌شود و نتایج به طور خودکار نمایش داده می‌شود.

اگر نتایج به طور خودکار ظاهر نشد، مراحل زیر را دنبال کنید:

• فشار دادن Win + X و انتخاب Event Viewer.
• به مسیر Windows Logs > System بروید و جدیدترین فایل با نام MemoryDiagnostic را پیدا کنید.

بهترین نرم افزار تست قطعات کامپیوتر

اگر به دنبال ابزارهای دقیق و کارآمد برای خطایابی سخت افزار سیستم خود هستید، نرم‌افزارهای شخص ثالث می‌توانند انتخاب مناسبی باشند. این ابزارها امکانات پیشرفته‌تری برای شناسایی مشکلات سخت‌افزاری ارائه می‌دهند و به شما کمک می‌کنند تا فرآیند عیب‌یابی سخت‌افزار را به‌راحتی انجام دهید. در اینجا سه ابزار قدرتمند برای خطایابی سخت افزار در ویندوز معرفی شده است:

۱- MemTest86+

برای خطایابی سخت افزار و تست حافظه (RAM)، MemTest86+ یکی از بهترین ابزارها شناخته می‌شود. این برنامه به صورت رایگان و منبع باز ارائه می‌شود و از قدرت بالاتری نسبت به ابزارهای داخلی ویندوز برای تست حافظه برخوردار است. MemTest86+ از دو الگوریتم برای تست حافظه استفاده می‌کند و از انواع مختلف حافظه‌ها مانند DDR5، DDR4، DDR3 و DDR2 پشتیبانی می‌کند.

ویژگی‌های اصلی:

• رابط گرافیکی ساده و کاربرپسند.
• امکان بوت از فلش USB یا CD برای خطایابی سخت افزار.
• سازگار با Secure Boot و امضا شده توسط مایکروسافت.
• بهترین گزینه برای تست دقیق حافظه RAM.

۲- CrystalDiskInfo

برای خطایابی سخت افزار در زمینه هارد دیسک‌ها و SSDها، CrystalDiskInfo یک ابزار عالی است. این برنامه از فناوری Self-Monitoring, Analysis, and Reporting Technology (SMART) برای بررسی وضعیت هارد دیسک‌ها استفاده می‌کند و به شما داده‌هایی از جمله نرخ خطای خواندن، دمای دستگاه، و وضعیت کلی هارد دیسک یا SSD را ارائه می‌دهد.

ویژگی‌های اصلی:

• گزارش دقیق وضعیت هارد دیسک و SSD برای خطایابی سخت افزار.
• هشدارهای زنده در صورت بروز مشکلات یا داغ شدن هارد دیسک‌ها.
• ابزارهای پیشرفته برای مدیریت توان و صدا.

۳- HWiNFO

HWiNFO یکی از بهترین و کامل‌ترین ابزارها برای خطایابی سخت افزار است. این نرم‌افزار داده‌های جامع و دقیق‌تری از سیستم شما ارائه می‌دهد و به شما این امکان را می‌دهد تا وضعیت پردازنده (CPU)، کارت گرافیک (GPU)، برد اصلی و سایر قطعات سخت‌افزاری خود را بررسی کنید.

ویژگی‌های اصلی:

• ارائه گزارش‌ها و نمودارهای دقیق از تمام اجزای سیستم برای خطایابی سخت افزار.
• مشاهده عملکرد زنده قطعات سخت‌افزاری از جمله پردازنده و کارت گرافیک.
• قابلیت افزودن افزونه‌های اضافی برای تنظیمات بیشتر و مشاهده لاگ‌ها.

بررسی سلامت باتری و ابزارهای خطایابی سخت افزار ویندوز

یکی از مهم‌ترین قطعات سخت‌افزاری لپ‌تاپ که ممکن است با مشکل مواجه شود، باتری است. باتری به‌ویژه در لپ‌تاپ‌ها مستعد خرابی است و می‌تواند عملکرد دستگاه را تحت تأثیر قرار دهد. برای خطایابی سخت افزار، بررسی سلامت باتری به‌طور ویژه اهمیت دارد و ابزارهای متعددی برای این منظور در ویندوز وجود دارند.

ابزار داخلی ویندوز برای بررسی سلامت باتری

یکی از بهترین ابزارها برای بررسی وضعیت باتری در ویندوز، دستور powercfg است که گزارش دقیقی از وضعیت باتری ارائه می‌دهد. با استفاده از این ابزار، می‌توانید ظرفیت باتری، وضعیت شارژ، تاریخچه مصرف و جزئیات دیگر آن را مشاهده کنید.

• برای استفاده از این ابزار، مراحل زیر را دنبال کنید:
• منوی Start را باز کرده، عبارت CMD را وارد کنید.
• بر روی نتیجه بهترین انتخاب کرده و Run as Administrator را انتخاب کنید. (در ویندوز ۱۱، می‌توانید به جای آن، کلیدهای Win + X را فشار دهید و گزینه Terminal (Admin) را انتخاب کنید.)
• در پنجره بازشده، عبارت powercfg /batteryreport را تایپ کرده و Enter را بزنید.
• گزارش باتری به فرمت HTML در مسیر C:\Windows\system32\battery-report.html ذخیره خواهد شد.

برای مشاهده گزارش، به این مسیر رفته و فایل HTML را در مرورگر باز کنید. در این گزارش، اطلاعاتی از جمله وضعیت فعلی باتری، ظرفیت کلی و ظرفیت فعلی، میزان شارژ، دوره‌ها و غیره نمایش داده می‌شود.

تشخیص سخت‌افزار ویندوز با استفاده از PartedMagic یا The Ultimate Boot CD

اگر نیاز به ابزارهایی قوی‌تر برای خطایابی سخت افزار و شناسایی مشکلات سیستم دارید، می‌توانید از توزیع‌های لینوکسی مانند PartedMagic و The Ultimate Boot CD استفاده کنید. این ابزارها به شما کمک می‌کنند تا مشکلات سخت‌افزاری سیستم را از سطح عمیق‌تری بررسی کنید.

PartedMagic: یک ابزار پولی است که امکانات گسترده‌ای برای بنچمارک‌گیری، پارتیشن‌بندی دیسک و بررسی سلامت سخت‌افزار دارد.

The Ultimate Boot CD: این ابزار رایگان شامل مجموعه‌ای از ابزارهای تشخیص سخت‌افزاری و گزینه‌های تجزیه و تحلیل سیستم است.

برای استفاده از این ابزارها، باید آن‌ها را روی یک فلش درایو USB بوتیبل رایت کنید. نرم‌افزار Rufus برای ساخت فلش درایو بوتیبل بسیار مفید است. پس از تهیه فلش درایو بوتیبل، می‌توانید ترتیب بوت را تغییر دهید تا از درایو USB بوت شود و ابزارهای تشخیص را اجرا کنید.

استفاده از ابزارهای داخلی ویندوز مانند powercfg و ابزارهای شخص ثالث مانند PartedMagic و The Ultimate Boot CD می‌تواند به شما کمک کند تا مشکلات سخت‌افزاری، به ویژه مشکلات باتری را شناسایی و عیب‌یابی کنید. با انجام این تست‌ها به‌طور منظم، می‌توانید از سلامت سیستم خود مطمئن شوید و از بروز مشکلات جدی جلوگیری کنید.

پاورپوینت آماده درباره DNS

کلیک کنید

جمع‌بندی

در این مقاله، ابزارها و روش‌های مختلف خطایابی سخت افزار در سیستم‌های ویندوز مورد بررسی قرار گرفتند. از ابزارهای داخلی ویندوز مانند Performance Monitor و Windows Memory Diagnostic گرفته تا برنامه‌های شخص ثالث پیشرفته مانند MemTest86+ و HWiNFO، همگی می‌توانند به شما در شناسایی مشکلات سخت‌افزاری کمک کنند. همچنین، بررسی سلامت باتری با استفاده از دستور powercfg و ابزارهایی مانند PartedMagic و The Ultimate Boot CD به شما این امکان را می‌دهند که مشکلات سخت‌افزاری دستگاه خود را به‌طور دقیق‌تر شناسایی و رفع کنید.

برای حفظ عملکرد بهینه رایانه و جلوگیری از خرابی‌های احتمالی، انجام تست‌های منظم خطایابی سخت افزار امری ضروری است. این اقدامات نه تنها به افزایش طول عمر دستگاه کمک می‌کنند بلکه از بروز مشکلات بزرگتر در آینده نیز جلوگیری می‌نمایند. در نتیجه، استفاده از ابزارهای تشخیصی مناسب و توجه به جزئیات سخت‌افزاری دستگاه می‌تواند نقش مهمی در حفظ سلامت سیستم و عملکرد پایدار آن ایفا کند.