عملگرها در PHP نمادهایی هستند که برای انجام عملیات بر روی مقادیر و متغیرها استفاده میشوند. این عملگرها به برنامهنویسان اجازه میدهند تا عملیات ریاضی، مقایسهای، منطقی و حتی تخصیص مقادیر را به سادگی انجام دهند. به عنوان مثال، عملگر + برای جمع، – برای تفریق و . برای اتصال رشتهها استفاده میشود. درک صحیح عملگرها یکی از اصول اساسی برنامهنویسی در PHP است، زیرا بسیاری از دستورات و محاسبات در این زبان به کمک آنها انجام میشود.یک عملگر یک یا چند مقدار (که به آنها عملوند گفته میشود) دریافت کرده و یک عملیات خاص را روی آنها انجام میدهد.
مقدمه
عملگرها در PHP به چند دسته اصلی تقسیم میشوند که شامل عملگرهای حسابی، مقایسهای، منطقی، تخصیص، افزایشی و کاهشی، بیتبهبیت و عملگرهای کنترل خطا هستند. هر کدام از این عملگرها کاربردهای خاصی دارند و میتوانند بهتنهایی یا در ترکیب با سایر عملگرها برای انجام پردازشهای پیچیدهتر مورد استفاده قرار گیرند. علاوه بر این، PHP از عملگرهای سهگانه «Ternary Operators» و عملگرهای ترکیبی نیز پشتیبانی میکند که در بهینهسازی کد و سادهسازی دستورات بسیار مفید هستند. در این آموزش، با عملگرها در PHP آشنا میشوید و یاد میگیرید که چگونه آنها را بهطور مؤثر در کد خود استفاده کنید.
انواع عملگرها در PHP
- عملگرهای محاسباتی (Arithmetic Operators)
- عملگرهای انتسابی (Assignment Operators)
- عملگرهای بیتی (Bitwise Operators)
- عملگرهای مقایسهای (Comparison Operators)
- عملگرهای افزایشی/کاهشی (Increment/Decrement Operators)
- عملگرهای منطقی (Logical Operators)
- عملگرهای اتصال رشته (Concatenating Operators)
عملگرهای محاسباتی
عملگرهای محاسباتی روی مقادیر عددی اعمال میشوند. اگر این عملگرها را روی مقادیر غیرعددی استفاده کنی، PHP ابتدا آنها را به مقدار عددی تبدیل کرده و سپس عملیات را انجام میدهد.
لیست عملگرهای محاسباتی
توضیحات | نام | عملگر |
مجموع دو عملوند را برمیگرداند. | اضافه | + |
تفاوت بین دو عملوند را برمیگرداند. | تفریق | – |
حاصل ضرب دو عملوند را برمیگرداند. | ضرب | * |
ضریب دو عملوند را برمیگرداند. | بخش | / |
باقیمانده تقسیم اولی بر دومی را برمیگرداند. | باقیمانده | % |
مثال استفاده از عملگرهای محاسباتی در PHP
<?php $x = 20; $y = 10; // add, subtract, and multiplication operators demo echo $x + $y . '<br/>'; // 30 echo $x - $y . '<br/>'; // 10 echo $x * $y . '<br/>'; // 200 // division operator demo $z = $x / $y; echo gettype($z) . '<br/>'; // integer $z = $y / $x; echo gettype($z) . '<br/>'; // double // modulus demo $y = 15; echo $x % $y . '<br/>'; // 5
عملگرهای مقایسه در PHP
عملگرهای مقایسه به شما این امکان را میدهند که دو مقدار را با هم مقایسه کنید. یک عملگر مقایسهای مقدار Boolean (یعنی true یا false) برمیگرداند. اگر مقایسه صحیح باشد، مقدار true برمیگردد؛ در غیر این صورت، مقدار false خواهد بود.
لیست عملگرهای مقایسهای در PHP
توضیحات | نام | عملگر |
اگر هردو عملوند برابر باشند true را برمیگرداند، در غیر این صورت return false. | برابری | == |
اگر هردو عملوند دارای نوع داده یکسان و برابر باشند true را برمیگرداند، در غیر این صورت return false. | هویت | === |
true اگر هر دو عملوند برابر نیستند یا نوع داده یکسانی ندارند، برمیگرداند ، در غیر این صورت false. | یکسان نیست | ===! |
true اگر عملوند سمت چپ بزرگتر از عملوند سمت راست است، برمیگرداند، در غیر این صورت false. | بزرگتر از | < |
true اگر عملوند سمت چپ بزرگتر یا مساوی با عملوند سمت راست باشد، برمیگرداند ، در غیر این صورت false. | بزرگتر یا مساوی با | =< |
true اگر عملوند سمت چپ کمتر از عملوند سمت راست باشد، برمیگرداند ، در غیر این صورت false. | کمتر از | > |
true اگر عملوند سمت چپ کمتر یا مساوی عملوند سمت راست باشد،برمیگرداند ، در غیر این صورت false. | کمتر یا مساوی | => |
عملگرهای منطقی در PHP
عملگرهای منطقی به شما امکان می دهند عبارات منطقی بسازید. یک عملگر منطقی مقدار بولی را برمی گرداند.
لیست عملگرهای منطقی در PHP
توضیحات | نام | عملگر |
true اگر هر دو عملوند هستند برمیگرداند true، در غیر این صورت برمیگرداندfalse. اگر عملوند اول باشد false, عملوند دوم را ارزیابی نخواهد کرد زیرا مطمئناً می داند که نتیجه خواهد بود false. این به عنوان اتصال کوتاه شناخته می شود. | عملگر منطقی AND | && |
true اگر یکی از عملوندها باشد ، برمیگرداند true، در غیر این صورت برمیگرداند false. اگر عملوند اول باشد true، عملوند دوم را ارزیابی نخواهد کرد. | عملگر منطقی OR | || |
true اگر هر دو عملوند، نه هر دو، Return باشد true، در غیر این صورت، return false. | عملگر منطقی XOR | XOR |
true اگر عملوند باشد false، برمیگرداند و false اگر عملوند باشد true. | نه | ! |
عملگرهای بیتی در PHP
عملگرهای بیتی روی نمایش دودویی «باینری» مقادیر عمل میکنند.
لیست عملگرهای بیتی در PHP
توضیحات | نام | عملگر |
اگر هر دو بیت ۱ باشند، بیت مربوطه در نتیجه ۱ است. در غیر این صورت، بیت مربوطه ۰ است | And | x & $y$ |
اگر هر دو بیت ۰ باشند، بیت مربوطه در نتیجه ۰ است. در غیر این صورت، بیت مربوطه ۱ است | Or | x | $y$ |
اگر هر یک از بیت ها، اما نه هر دو، در x$ و۱ y$ باشند، بیت مربوطه در نتیجه ۱ است. در غیر این صورت، بیت مربوطه ۰ است | Xor | x ^ $y$ |
بیت ۱ را به ۰ و ۰ را به ۱ در عملوند x$ تغییر دهید | Not | x$ ~ |
بیت ها را x$ بر اساس تعداد مکان های مشخص شده توسط y$. | جابهجایی به چپ | x << $y$ |
بیت ها را x$ بر اساس تعداد مکان های مشخص شده توسط y$. | جابهجایی به راست | x >> $y$ |
عملگرهای افزایش و کاهش در PHP
عملگرهای افزایش ++ و کاهش — راهی سریع برای افزایش یا کاهش مقدار یک متغیر به اندازه ۱ فراهم میکنند.
جدول عملگرهای افزایش و کاهش
تاثیر روی a$ | مقدار برگشتی | نام | مثال |
مقدار a$ را ۱ واحد افزایش میدهد، سپس مقدار جدید a$ را برمیگرداند. | ۱+a$ | پیش افزایش | a$++ |
ابتدا مقدار a$ را برمیگرداند، سپس ۱ واحد افزایش میدهد. | a$ | پس از افزایش | ++a$ |
مقدار a$ را ۱ واحد کاهش میدهد، سپس مقدار جدید a$ را برمیگرداند. | ۱-a$ | پیش کاهش | a$– |
ابتدا مقدار a$ را برمیگرداند، سپس ۱ واحد کاهش میدهد. | a$ | پس از کاهش | –a$ |
عملگر اتصال . در PHP
عملگر اتصال (.) به شما این امکان را میدهد که دو رشته را به یکدیگر متصل کنید. این عملگر رشتهی دوم را به انتهای رشتهی اول اضافه کرده و رشتهی ترکیبی را برمیگرداند.
مثال:
<?php $str = 'PHP' . ' is ' . ' Awesome!'; echo $str;
عملگرهای انتساب در PHP
عملگر انتساب = یک مقدار را به یک متغیر اختصاص داده و مقدار را برمیگرداند.
در این عملگر:
- عملوند سمت چپ همیشه یک متغیر است.
- عملوند سمت راست میتواند یک مقدار ثابت، متغیر دیگر، یک عبارت، یا خروجی یک تابع باشد.
مثال:
<?php $x = 10; $y = $x; $z = ($x = 20); // $z = 20
توضیح عملگر انتساب در PHP
- در اولین عبارت، مقدار ۱۰ به متغیر x$ اختصاص داده شده است.
- در دومین عبارت، مقدار x$ به y$ نسبت داده شده است.
- در سومین عبارت، ابتدا مقدار ۲۰ به x$ اختصاص داده میشود. سپس، چون عملگر = مقدار اختصاص دادهشده را برمیگرداند، مقدار ۲۰ به z$ نیز اختصاص داده میشود.
عملگرهای انتساب ترکیبی در PHP
علاوه بر عملگر انتساب ساده = ، PHP چندین عملگر انتساب ترکیبی را نیز فراهم کرده است:
- =+ → انتساب با جمع
- =- → انتساب با تفریق
- =/ → انتساب با تقسیم
- =* → انتساب با ضرب
- =% → انتساب با باقیمانده تقسیم
- =^ → انتساب با XOR
- =& → انتساب با AND
- =| → انتساب با OR
- =. → انتساب با اتصال رشته
اولویت عملگرها در PHP
اولویت عملگر مشخص میکند که در یک عبارت ترکیبی، کدام عملگر ابتدا ارزیابی میشود.عملگرها در PHP دارای یک سطح اولویت است. برخی از عملگرها دارای اولویت یکسانی هستند؛ برای مثال، عملگرهای جمع + و تفریق – دارای اولویت برابر هستند. اما برخی عملگرها دارای اولویت بالاتری نسبت به بقیه هستند.
مثال:
عملگر ضرب *اولویت بالاتری نسبت به جمع + و تفریق – دارد، بنابراین ابتدا محاسبه میشود:
<?php echo 4 + 5 * 3; // 19
چون اولویت عملگر ضرب * بیشتر از جمع + است، PHP ابتدا عملگر ضرب را محاسبه کرده و سپس عملگر جمع را ارزیابی میکند. برای تعیین ترتیب خاصی در ارزیابی عبارات، میتوان عبارت موردنظر را داخل پرانتز () قرار داد.
مثال:
<?php echo (4 + 5) * 3; // 27
نتیجه گیری
عملگرها در PHP نقش اساسی در انجام محاسبات و پردازش دادهها دارند. با استفاده از عملگرهای حسابی، مقایسهای، منطقی، بیتی و دیگر انواع، میتوان عملیات متنوعی روی مقادیر و متغیرها انجام داد. درک صحیح این عملگرها به بهینهسازی کد و افزایش کارایی برنامه کمک میکند. تسلط بر نحوه عملکرد آنها باعث میشود که بتوانی کدهای خواناتر، کوتاهتر و کارآمدتری بنویسید و منطق برنامههای خود را به شکلی بهتر پیادهسازی کنید.